CUMHURİYETTE KADIN
Hiç şüphe yok ki büyük Türk inkilabından en çok istifade eden unsurlardan biride kadındır. Türk inkilabının büyük prensipleri , ötedenberi memlekette kadın hakkında bir (dogme) halinde yaşayan kanaatleri baştan başa yıktı. Yerine kendi esaslarından mülhem olan fikirler yerleşti. Eskiden kadın hukuki bakımdan asla tam bir hakka malik değildi . Nikahın eski hukuktaki tarifine göre kadın sadece bir maldan ibaretti . Hak sahibi olan erkeğin bu mal üzerinde istediği gibi tasarrufa hakkı vardı. Kadının bütün hayatı ve istikbali erkeğin dudakları arasında idi. Bir erkek birden üçe kadar başka kadınlarla evlenebilirdi. Kadın mirasta erkekle müsavi hakka malik değildi . Ancak mevrus malın üçte birine malik olabilirdi. Şehadette iki kadı şehadeti bir erkek şehadetine muadildi . Mübalağa etmeden denebilirki inkilaba kadar hakiki aile bünyesi türk cemiyetinde teessüs etmiş değildi. İnkilaptan sonra memleketin en esaslı temeli olan aile rabıtalarının yeni ve asri esaslara dayanması lüzüm ve zarureti derhal göze çarptı . Ve kanunu medeni ile kadının cemiyetteki mevkiini tayin etti. Bu büyük neticeden sonradırki kadın artık kendisini sadece süs ve zevk aleti olmaktan çıkararak hayat kadınına doğru gitmiştir. Bütün mektepler kadına açıktır. Kadın memleketimizde harbiyeden maada bütün yüksek meslek mekteplerine girmiş ve muaffak olmuştur. Avrupanın hiçbir memleketinde olmayan kadın hakimler beş altı seneden beri muaffakıyetle adalet sandalyasına oturmuşlardır. Şimdiye kadar Ankara hukuk mektebinden altmış altı hanım mezun olmuştur. İstanbul fakültesinden mezun olanların adedi bundan az değildir. Kadına birçok siyasi haklar verilmiştir. Belediye için seçmek ve şeçilmek hakdır. Heyeti ihtiyarilere de girebilmek hakkı da verilecektir. Kadınların teşrif hayata girebilmeleri - şeflerimizin ifadelerine dayanarak - denebilir ki artık kısa bir zaman meselesidir.
Kadın hayatının cumhuriyetten beri takip ettiği süratli inkilap kakikatten (hayrete şayan) bir vasıfla ifade edilebilir. Bügün birçok belediyelerimizde kadın azamız var.
"TÜRK KADINI , SANA HAKKINI VEREN CUMHURİYETTİR. "
(1923-1933 adlı Cumhuriyet komisyonu raporundan)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder